'Na..kuna mzee mmoja, nimekutana naye hapo nje, nahisi alitokea
humu, au alikuwa anapita tu, ndiye kanichelewesha hapo nje,’ nikasema.
'Mzee Mtupe nini...?' akuliza hivyo
'Sikuwahi kumuuliza jina lake, huenda ndio huyo huyo, alikuwa
humu ndani au...?.'nikasema na kumuuliza
'Mhh, hapana,..ila nahisi atakuwa ni huyo mzee Mtupe, ndiye tupo
naye karibu, ..kwani kakuambia nini...?'akasema na kuniuliza hivyo
'Mhh, ….nimeongea naye mawili , matatu,..unajua kwenye kazi
yangu hii ya utunzi na ….kusaidia jamii, kila jambo lina nafasi yake, usidharau
kitu hata kidogo,…ila ni katika kuongea tu, hajaniambia jambo ambalo linaweza
kusaidi…., zaidi ya kuwaonea huruma tu,..na akaniambia nyie aliwaona kama
watoto wake, si ndio hivyo...?' nikauliza akawa kama kashtuka kidogo, halafu
akauliza.
'Basi ndio huyo huyo Mzee Mtupe aah, ni kweli…tumezoeana naye sana kwani kakuambia
nini, mpaka uje kumuulizia,…maana naye ni muongeaji sana..?' akuliza huku
akiniangalia kwa mashaka, na akawa anaangalia mbele kama vile anaona watu
wengine zaidi yangu. Hii hali yake ya kuangalia hivyo, wakati mwingine inanipa
wakati mgumu. Ni kweli hata mimi huwa nahisi kama kuna hali kaam kuna watu,
lakini huwaoni.
‘Hamna kubwa zaidi la kusaidia, lakini ni vyema kupata maelezo
ya hapa na pale, ili kujenga mazingira mazuri ya kupata mashahidi, kama ikibid kwenda
mahakamani tena…vipi watoto hawajambo…?’ nikauliza
‘Hawaja-mbo….ndio hivyo,…hata sijui nifanye nini…’akasema
akimuangalia mtoto wake, kiukweli mtoto wake huyo mdogo, alikuwa katika hali ya
unyonge, ya kutia huruma, tofauti na huyo mkubwa, na ile hali ilinifanya nizidi
kuwa na hali ya kujiona natakiwa nifanye jambo, lakini sasa …nifanye nini, , je
kuna nini kinachoendelea humu..je ukweli upo wapi…hapo hapo nikajikuta
nimeuliza hivi
‘Unasema mzee nani. …Mtupe, ni jirani yenu sio…?’ nikauliza
kutaka kujua zaidi, na yeye akaniangalai sasa kwa shauku, akijua kuna jambo
nitakuwa nimeongea na huyo mzee.
'Huyo mzee..ndio ni jirani yetu, ni mtu ..aah, sana sana alikuwa
karibu na mume wangu, …’akasema akionyesha hana shauku sana ya kumuongelea,
zaidi alitaka asikie ni kitu gani kaongea huyo mzee.
‘Alikuwa karibu na mume wako!!,..sio na nyie nyote kama
familia…?’ nikauliza na kutulia kidogo na kabla hajajibu nikasema;
‘Unajua ni kwanini nakuuliza hivyo,…nilitumai kama jirani yenu
mwema..basi yeye angelikuwa ni msaada mkubwa kwako, au sio, au labda pengine
anafanya hivyo…na kama tutaamua kwenda mahakamani tena basi ni lazima
tujitahidi kupata mashahidi..’nikaongea hivyo kuficha yale niliyoongea na huyo
mzee.
‘Aaah, ni kawaida, huyo ni mwanaume, kama ni kuzoeana anazoeana
na mwanaume mwenzake, yeye alikuwa karibu na mume wangu, zaidi yangu mimi,..na
kiukweli mume wangu alimuamini sana, kwa vile yeye ndiye aliyetusaidia kwenye
kulipata hili eneo, akawa kama mzazi wetu mwenyeji.., japokuwa siunajua tena,
hulka zetu wanadamu, ukiwa mzee ni mtihani, watu wanamuongelea vibaya mzee wa watu…’akatulia.
‘Wanamuongelea vibaya kuhusu nini labda..?’ nikauliza.
‘Sitaki kuyaongelea hayo wanayoyaongea wao.., itakuwa kama vile kumteta
mzee wa watu na huenda sio kweli,…, na hata hivyo, hayana maana au kwanini
unaulizia,…mimi sipendagi kuongea mambo hayo..’akasema.
‘Ni mambo ya ushirikina, uchawi, na imani kama hizo au sio…?’
nikauliza
‘Ni mambo kama hayo…’akasema
‘Lakini, wewe tangia nije hapa, unasema kuna mambo yanakutokea,
au sio..ni mambo gani hayo,..si ndio hay ohayo mambo ambayo huyaamini…?’ nikamuuliza.
‘Ni kweli pamoja na imani yangu hiyo, haya yanayotokea kwangu na
kwa watoto wangu yananifanya nianze kuingiwa na shaka, maana ni mambo ya ajabu
ambayo sijawahi kuyaona katika maisha yangu kabla…, lakini vyovyote iwavyo,
sitaki kujiingiza kwenye imani hizo za ushirikina au kukimbilia kumshuku mtu…’akasema.
‘Sawa nimekuelewa,…mimi nataka kufahamu tu, je watu
wanamzngumziaje huyo mzee, kuwa ni mchawi,…?’ nikamuuliza na hapoa katikisa
kichwa tu kukubalia hakuongea neno.
‘Ukiunganisha na hayo yanayokutokea, kiubinadamu, unajua hata
ukiibiwa, unaweza ukamshuku hata rafiki yako,..sasa nikuulize tu, kimawazo,
haikujii akilini kuwa mzee huyo anaweza kuhusika,…?’ nikasema kama kuuliza
‘Kuhusika na nini…?’ akauliza kwa sauti kali kidogo.
‘Kuwa ndio yeye anakuchezea, au anatumiwa na watu kukuchezea
hivyo…?’ nikauliza
‘Hapana ..hapana, ili apate faida gani, mimi nahisi wanaofanya
hivyo ni wale wanaotaka kufaidika, kwa namna moja au nyingine, unaifahamu hali
ya huyo mzee kweli…?’ akaniuliza
‘Mimi simfahamu …’nikasema
‘Mzee wa watu, hana kitu, maisha yake yamekuwa ya mitihani
mitihani tu…mimi sielewi ni kwanini watu wanamshuku hivyo,…haya yanayotokea
ndio kiuhalisia yatakuwa ni watu wanafanya hivyo kunitisha ili nikubaliane na
hayo wanayoyataka,..au niondoke kwenye hii nyumba, lakini ni nani,…ukianza kujiuliza
hivyo, utagombana na kila mtu,..ndio maana mimi sipendi imani hiyo, mungu wangu
anatosha…’akasema
‘Heni niambie ukweli, hao unaowaona sio watu, au wewe huoni kuwa
ni watu wanaokuchezea…?’ nikamuuliza
‘Hapo hata mimi sijui… ni akina nani hao, na…kwanini…kama ni
nyumba, si benk,…wanataka deni lao lilipwe wao watafaidikka na nini hapo..na ni
..hata siwezi kuelezea jinsi inavyoonekana, ni taswira, ..huoni sura,.. aah,
sitaki hata kuelezea…, ’akasema akitikisa tikisa kichwa.
‘Huyo mzee, anasemaje kuhusu hizo shutuma dhidi yake…?’
nikamuuliza
‘Mhh…kwa vile umeuliza tu, ila sipendi,.. kama alivyokuwa mume
wangu, na mimi pia sikutaka hiyo hisia itutawale, ndio maana mume wangu akawa
karibu naye, ili kuondoa hisia hizo za watu, na mimi nikamjali huyo mzee kama mzazi
wangu, anakuja hapa tukamkaribisha vyema tu, anaweza hata kushinda, kutwa nzima
akifanya vikazi vidogo vidogo vya ufundi…sina ubaya naye kwa kweli, na hata
yeye anashangaa ni kwanini watu wanamsema hivyo, sasa mimi sijui zaidi…’akasema
‘Kwahiyo kumbe anakuja hapa, akaweza hata kushinda kutwa nzima, au
sio, na kwa namna hiyo mambo mengi yanayotokea humu ndani kwa kiasi fulani anayaona
na huenda anasikia kile kinachoendelea humu ndani, au sio..?’ nikamuuliza hapo
akanitupia jicho, halafu akasema
‘Mambo gani,labda, maana sizani,…na kwanini asikilize mambo
yasiyomuhusu,…mimi siwezi kujua, kwasababu hata kama ni jirani, anapokuja hapa
yeye ni mgeni tu, hawezi akafahamu mambo ya ndani kivile labda sasa awe na nia mbaya..na hebu nikuulize…kwanini
unayaongea hayo, kumuhusu yeye, mumeongea nini na yeye, nahisi kuna kitu..?’
akaniuliza.
‘Kama nilivyokuambia, kila linalotokea kwenye jambo
unalolifuatilia, moyo unakupa shaka fulani kuwa huenda….’nikatulia kidogo
‘Na hii huenda, ni shuku….ili iwe shaka njema au mbaya, , na ni
vyema kudadisi ili kuupata ukweli, ili kuondoa dhana mbaya…..Mimi na huyo mzee sijaongea
naye kitu kibaya kivile,…sana sana alikuwa akiwaonea huruma…anasema yeye na
mume wako walikuwa kama mtu na kijana wake, na kinachoendelea hapa kinamuumiza
sana, lakini hajapata nafasi ya kuweza kusaidia…’nikasema.
‘Ndio hivyo ni kweli wao wawili walikuwa hivyo, mzee na kijana
wake, ila haya yanayotokea hapa hakuna
anayaweza kutusaidia, sana sana ni sisi wenyewe na hao wanaotaka kufanya
hayo,..ndio hivyo, na, akisema, hajapata nafasi, hapo sijui maana aliipata hiyo
nafasi, sema ndio hivyo, alikuwa na dharura…’akasema.
‘Unasema huyo mzee ndiye aliyewasimamia,katika kupata hiki
kiwanja,..na je katika kuhangaika kwenye kesi, mlimuita huyu mzee kama shahidi
yenu..si ndio hivyo?’ nikamuuliza.
‘Tulimuita ndio..lakini kwa bahati mbaya hakuweza kupatikana,
ndio hapa nasema aliipata nafasi hiyo kama angetaka,angeitumia, lakini si ndio
hivyo, alikuwa na dharura. Lakini sasa haya ya nyumba sio tatizo la kiwanja au
nyumba, ingelikuwa hivyo, yeye angelikuwa shahid mnzuri tu, tungejitahidi mpaka
afike,…tatizo hapa ni la deni,..je huyo mzee angewezaje kutusaidia,..unaona eeh,
ndio maana hatukusumbuka naye sana…’akasema.
‘Unasema siku ya kesi hakuwahi kufika kwa vile alikuwa na
dharura, hakuwahi kuwaambia ilikuwa ni dharura gani..?’ mimi nikaendelea
kuuliza bila kujali maelezo yake.
‘Alisema alipatwa na matatizo, ikabidi asafiri.., alikuwa
anauguliwa, sawa, alisafiri kweli, lakini kwanini kila ikifikia siku ya kesi,
inatokea dharura ya namna hiyo,…unaweza kuingiwa na shaka ya namna hiyo, lakini
haijalishi…’akasema
‘Na bado anaendelea kufika hapa kwako…?’ nikauliza
‘Mhh..ndio anafika, lakini si unajua tena, mimi nitampa nini,
kufika kwake hapa pamoja na ujirani, lakini ni pamoja na kupata vijikazi, na
chochote kitu, mimi mwenyewe nahitajia kusaidiwa, ..anafika, na …halafu
kinachonishangaza kila akija namuona ananiangalia kwa jicho..lisilo la kawaida,…’akasema
‘Lisilo la kawaida kama vipi….?’ Nikamuuliza
‘Kama chuki hivi…ndio maana sitaki kuongelea hayo, .. ni hisia
tu, ila mzee wa watu sina shaka naye…’akasema
‘Hebu sema ukweli, wewe humuhisi au kumshuku kwa namna fulani
hivi…?’ nikamuuliza.
‘Kumshuku kuhusu nini sasa wakati nimeshakuambia msimamo wangu…?’
akauliza
‘Labda hayo unayoyaona na yeye yumo…?’ nikamuuliza
‘Hapana…mimi hayo ninayoyaona huwezi kumshuku mtu, maana sio
vitu vya kawaida, ni maumbile ya ajabu,..hayana sura halisi ya mtu japo miili
yao ni ya watu,..usoni, nataswira tu, vivuli vivuli, …ni kaam watu lakini
wanafunikwa na hali…ila inatisha ..lakini mimi namtegemea mungu, isingelikuwa
kwa hawa watoto..ningepambana nayo mimi mwenyewe…’akasema
‘Kama nilivyokuambia,
kila kitu kwangu ni muhimu ili kuweza kulifanikisha hili, ninaweza kukuuliza
mambo ambayo unaweza kujisikia vibaya labda au hupendi kuongelewa.., lakini
lengo ni lile lile, kuutafuta ukweli, ushahidi na mashahidi…nakuomba kitu
kimoja, usiwe na shaka na maswali yangu..au ndio unaogopa hayo mazingaumbwe
yao…’nikasema
‘Mazingaumbwe…!!, ’ akasema hivyo kwa kushangaga huku akiangalia
mbele.
‘Hayo ya kukutishia uchawi nk…’nikasema
‘Kwa hali ninayokumbana nayo, japokuwa nina imani yangu, lakini
mhh …sio rahisi kuwa na moyo wa jiwe…inatisha, maana wao wamegundua kama mama,
wakigusa watoto, watanivunja nguvu,…unajua ninachokiona, huwezi kukielezea,
mara unaweza kuona kama watu, lakini sura huzioni, au …wanakuwa warefuu…au
misura ya ajabu ajabu,…’akasema na kutulia kama kakatizwa hivi, akawa katulia
kimia
‘Umewaona tena..?’ nikamuuliza, hakunijibu badala yake akasema;
‘Ulitaka kuniuliza nini zaidi naona kama muda unakwisha, hivi
ulisema walikupatia siku tatu, sasa leo ni…ina maana kesho, wanaweza kuja
kupiga mnada nyumba, mungu sijui tutakwenda wapi, yaani, silali, nikiliwazia
hilo..?’ akauliza, huku akiangalia mbele, kwa hali ile ile kama anaona vitu vya
ajabu.
Nikaangalia huko mbele anapoangalia sikuona kitu, nikadharau
************
‘Shemu,..habu kidogo tutete kuhusu ndoa yako kama hutojali,…wewe
na mume wako mlikuwa vipi,…?’ nikauliza na hapo akanitupia jicho la haraka,
halafu akauliza
‘Sijakuelewa….’akasema
‘Yaani, ..unajua ukweli ulivyo kwenye ndoa, watu wanaweza
wakaishi,unawaona kabisa ni wanandoa, lakini hawapo karibu sana, kuna migogoro
ya hapa na pale, inatokea, au sio, sasa nauliza hivi kwa ujumla wake, wewe na
mume wako mlikuwa vipi…?’ nikauliza
‘Mimi na mume wangu tulikuwa tunapendana sana…sikumbuki kama
niliwahi kugombana na mume wangu…kivileee,..mmh.haijatokea, sikumbuki, ndio
maana kifo chake kimeniua na mimi , hapa nilipo nipo kama nusu mfu…’akasema
‘Hakuna kipindi kulitokea migongano, mkawa hamuongei hivi, sema
tu ukweli, kuna kitu najaribu kukitafuta, nione …usinifiche tu, niamini kwa
hilo,…?’ nikauliza
‘Inatokea..lakini si ndio maisha, ni..mambo ya kawaida tu, kwa
mume na mke, lakini sio kugombana mpaka, ile…hapana hiyo haijawai
kutokea…’akasema
‘Na katika hilo kutokea ni kawaida ndio, hamjagombana labda
kuhusu mali zenu, …maana nakumbuka wewe awali, uliwahi kusema, mume wako,
alikuwa karibu sana na ndugu zako kuliko wewe,katika baadhi ya mambo, au sio…je
hilo halikukukwaza moyoni…?’ nikauliza.
‘Mume wangu hakuwa na tamaa, mume wangu alijua mimi ndio yeye,
kwahiyo sio kila jambo alitaka na mimi niwepo, alishawahi kuniambia, mimi nasimama
badil yako, nakuwakilisha wewe, ndio maana mambo mengine si lazima wewe uwepo,
nitakuwa nakupatia taarifa tu…’akasema
‘Kwa kusema hivyo, wewe ulifurahia, na je katika kugombana,
ikitokea kama binadamu haijawahi kuhusu hivyo,kuwa kwanini hunishirikishi
kwenye mambo ya mali…?’ nikamuuliza
‘Hapana,..mimi nilimuelewa, na sikuwa na mawazo hayo kabisa..ya
mali, maana mali niliziona ni zetu mimi na yeye na familia na ndugu zake, kama
wanafamilia pia, sasa kinachonishangaza ni haya yaliyokuja kutokea, wale niliowaona
ni ndugu wamenigeuka…’akasema kwa uchungu.
‘Hapa sasa tunabakiwa na ndugu…sheemi zako,….’nikasema
‘Unasema…?’ akauliza hivyo
‘Hebu kidogo, tumuongelee huyu shemeji yako naye…inaonekana
mumeivana sana,..unamuamini sana, au sio …humshuku lolote labda…, maana hili
swali nilikuuliza awali hukutaka kunijibu…?’ nikauliza
‘Kiukweli,
shemeji huyo ni mtu mwema tu, sina sababu ya kumuhisi vibaya, lakini sasa kwa
haya yanayoendelea, inafika muda kila mtu humuamini, hasa shemeji zangu, …lakini
nitakuwa napata dhambi kama nitamshuku huyu shemeji,..japokuwa oh, hata sijui
nisemeje…’akatulia kidogo.
‘Kwanini
labda, uwashuku shemeji zako, lakini huyu ambaye yupo karibu yako ambaye
anaweza kufanya lolote usimshuku,……?’ nikamuuliza
‘Mimi…mmh,
kibinadamu, au sio.., hebu fikiria hali niliyokuwa nayo, ulizia watu, ilifikia
watu wote wakakimbia,..sio kule kukimbia kwa kuonekana wazi, ..watu
walishachoka kuniuguza, wengine wakafikia kusema najilegeza,…lakini yeye mtu wa
watu hakukata tamaa,…’akatulia
‘Sasa
uone..iweje sasa mtu huyo huyo, aje anifanyie ubaya, mimi naona yeye hawezi,
..japokuwa, kuna mengi anayang’ang’ania, mimi sipendi, hapo ndio tunafikia
kukosana,..na kwanini kila ikifikia hatua hiyo, anadai kama isingelikuwa yeye…hapo
ndio nachoka…’akasema
‘Kwa hali
kama hiyo ndio inakufanya, usimshuku,..japokuwa kuna hali inaonekana kuwa
anaweza kuhusika, au sio…?’ nikauliza
‘Mhh…unajau
yeye ni mmoja wa watu wanaoaminika sana, kutokana na shughuli zake, na kwa jinsi alivyojitolea kunisaidia, nashindwa
kumshuku vibaya, nashindwa kusema
lolote, sioni ushahdi wa kumshuku, lakini ni nani sasa…’akasema
‘Mimi
nahisi wewe hutaki tu, ila kwa namna nyingine yeye, anaweza
akahusika,..japokuwa mimi sijaweza kuongea naye, na unaogopa kwa vile watu
wanamuamini,..lakini moyoni una shaka naye..?’ nikamuuliza
‘Ndio maana
mimi nashindwa kuendelea na haya mapambano, naingiwa na sintofahamu, na….na…sitaki kwenda
mbele zaidi kwa vile, kila ninalofanya, naona kama napambana naye sasa, wakati
ni mtu aliyejitolea kwangu tokea awali, hadi ilifikia mahali anataka kukosana
na mkewe,, hebu fikiria mtu wa namna hiyo,…hata sijui kama unanielewa…’hapo akatulia.
‘Kwa
kifupi wewe unalipa fadhila bila kujua kuwa unajiumiza mwenyewe, ila kwa upande
fulani unamshuku , angalia mashamba je alikuwa upande wako na sasa nyumba je yupo uapande wako….?’
nikamuuliza
‘Hapana
siwezi kumshuku,….ni hisia tu, lakini
ukichunguza sana, unaona kuwa hisia hizo hazina msingi, kwahiyo mimi siwezi
kusema lolote baya kumuhusu yeye, ama kuhusu mashamba, yeye kama familia yao,
ilibidi asimame na wenzake au sio, siwezi kumlaumu kwa hilo, kama ni kuwalaumu
nawalaumu wote,…’akasema
‘Wewe na
sheemji yako, tokea awali, wanaishi hapa, ..akaoa, ukilinganisha na sheemji
wengine, yeye naona mumeivana sana, au sio,…na hata mkienda kuishi kwake hakuna
matatizo…?’ nikauliza hivyo
‘Kuivana
kwa vipi, hapana, ni kwa vile yeye kachaguliwa kuwa msimizi,..ndio ni ukweli
kuwa hata alipokuwa hapa, yeye alikuwa karibu sana na mimi,…lakini ni kwa vile
alikuwa akinielewa, anafanya vile nionavyo ni sahihi, ukilingansiha na wengine,
lakini sio zaidi ya hapo
‘Na kwa
namna hiyo, hata ukienda kuishi kwake, mimi sioni kuwa ni tatizo..’nikasema
‘Mmmh
hapana..japokuwa kiukweli ingelikuwa ni yeye mwenyewe , ..hakuwa na shida…,
lakini sizani kama kutakuwa na amani,
…kuna mke wake, familia yake, unaona eeh..sioni kama ni jambo jema…’akasema
‘Mke wake
yupoje, …hakuamini au,..na umesema ilifikia anataka kukosana na mkewe kwa ajili
ya kujitolea kwake kwenu,..yeye alisemaje labda..?’ nikauliza
‘Kibinadamu
ipo hiyo, lakini hatuna nia mbaya…hizo ni hisia zake tu, niliwahi kuongea naye niliposikia
hizo shutuma,nikamwambia,…na alinielewa,…sitaki tu kwenda kuishi kwenye familia
yake ikibidi utafanyaje, lakini ni jambo la mwisho kufanya, ikibidi…’akasema
Hapo
mtoto wa huyu mama akadakia na kusema;
‘Mama,
ulisema …’kijana akataka kuongea jambo.
‘Wewe
mtoto nilishakukanya wakati watu wazima wanaongea, usipende kuingilia,
unanisikia, nisikie tena…’akasema huyo mama
Tuliendelea
na mazungumzo mengine kudadisi ..nia ni kuona kama mzee, yule alichoniambia kina
ukweli..lakini sikuweza kuupata huo ukweli. Baadae huyo mama akaelekea jikoni,
na kipindi chote hicho sikuwahi kupokea simu, kutoka kwa watu niliowategemea,
kufahamu je zoezi hilo la mnada bado lipo…na simu kutoka kwa wakili ambaye
nilimuagiza afaney taratibu za kuweka pingamizi jingine
***************
Nilibakia
pale na watoto..nikaona nimdadisi huyu mkubwa…
‘Mtoto,
unaniamini mimi, kuwa naweza kuwasaidia…au sio…?’nilianza kuongea na yule
mtoto, mama yake akiwa jikoni.
‘Nilimuambia
mama wewe ni mtu mnzuri, lakini mama hataki niongee…’akasema
‘Lakini
wewe unaniamini…mimi nataka niwasaidie, ikiwezekana msinyang’anywe nyumba yenu,
sasa nikuulize maswali unijibu au sio…?’nikasema
‘Maswali
ya nini…?’ akauliza kwa mashaka
‘Baba
yako mdogo,..ni mtu mnzuri sana..?’ nikamuuliza
‘Ndio
anatuletea zawadi, ….ila wakati mwingine wakiongea na mama, ..akiondoka
anamuacha mama analia,..mimi sipendi, nahisi baba anamsema vibaya mama, sipendi…’akasema
‘Wewe
hukuwahi kusikia wanachoongea..?’ nikauliza
‘Mara
nyingi wakiongea wanatuambia twende nje…’akasema
‘Ni kitu
gani kile ulitaka kusema, mama akakuzuia, niambie kama kinaweza kusaidia kuzuia
nyumba yenu isichukuliwe…’nikasema
‘Baba
mdogo alisema ni lazima nyumba iuzwe,..kwanini anasema ni lazima,..ndio maana
nilitaka mama akuambie wewe,..ukaongee na baba mdogo, asilazimishe nyumba iuzwe…’akasema.
‘Kwanini
sasa mama anakuzuia, usiniambie hayo..?’ nikamuuliza
‘Anaogopa,
…mdogo wangu atakuwa anaumwa…’akasema
‘Ni nani
anamfanya mdogo wako aumwe, ..unahisi ni nani, mama hajawahi kukuambia, au
kusikia kwa watu …?’
‘Mama
alisema….’akaanza kuongea kabla hajaendelea, mara mama mtu akatokea..
‘Mnaongea
nini na mwanangu,..maana huyu siku hizi anajifanya kuongea, alikuwa sio hivi,
ni mpole ajabu , lakini sasa hivi kila kitu anataka ajue, eti yeye anastahiki
kusimamia mahali pa baba yake kwani yeye nimtoto wa kiume mkubwa, sijui ni nani
kamfundisha hayo…’akasema
‘Ni
babu….’akasema
‘Babu,
mzee mtupe..?’ nikamuuliza na yeye akatikisa kichwa kukubali, na hapo
nikamtupia jicho mama, mama alimuangalia mtoto wake kwa jicho la kumuonya
anyamaze.
‘Ni
vizuri lakini, kama keshaanza kulitambua hilo, kuwa na yeye anawajibika sio
vibaya…’nikasema
‘Hapana huyu
bado ni mdogo, bado hajaweza kuitambua dunia ilivyo, najaribu sana kumzuia,
maana,…hujui ni nini kinachoendelea…’akasema
‘Ni
sawa…lakini pia ni vyema kumkomoza kihivyo, hasa kwa kipindi kama
hiki…’nikasema
‘Unajua
nashukuru sana, naweza kusema nyota ya mtoto wangu huyu ni kali, yanayomkuta
mdogo wake hayajamkuta na yeye,..kuna kupindi aliumwa sana, lakini sio matatizo
kama hayo ya mdogo wake …’akasema akimuangalia mwanae huyu.
‘Lakini yeye
anaweza kusaidia pia…huenda alisikia jambo ambalo linaweza kusaidia…’nikasema
na kuuliza
‘Sitaki
wanangu kujiingiza kwenye haya mambo, kuna mabaya yapo nyuma ya pazia, inabidi
niwalinde kwa kila hali, hizi mali, nyumba,mashamba hayana maana kwao kama afya zao zitatetereka, na hao
watu, kama ni wao wanafanya hivyo hawana utu, kiumbe kaam huyu kawakosea nini…’akasema
halafu akamgeukia mtoto wake na kusema kwa upole.
‘Sikiliza
mwanangu nielewe, usijaribu kuniingilia au kuongea chochote bila ruhusa yangu, unasikia,
wewe hujui lolote kuhusu dunia na watu wake, usijifanye unajua sana mambo ya
wakubwa, muda wako bado, unanisikia lakini…’huyo mama akasema na mtoto
akainamisha kichwa kwa heshima.
‘Ndio
mama….’akasema hivyo.
****************
‘Katika
kuwaza sana, kuna jambo najiuliza hapa, unasema shemeji yako alikuwa mwema
kihivyo, najiuliza tu, yeye ndio alianza kulifahamu hilo deni la nyumba, au
sio…?’ nikamuuliza
‘Ndio…’akasema
‘Sasa
yeye kaona kuwa kuna deni kubwa, ni kwanini sasa akaendelea kuchukue mkopo ,
kwenye hilo deni, na kwa vipi benk wakaendelea kumkubalia, hapa nakuwa na
mashaka napo, ndio maana nataka niongee naye, atarudi lini…?’ nikamuuliza
‘Anadai
awali hakulifaham hilo, yeye alipokwama kabisa, huwa anakwenda benki, na barua
za mirathi, anaomba kuchukua pesa,..lakini awali hawakuwahi kumuambia kuhusu
deni,….ndivyo alivyojitetea….’akasema
‘Na
kipindi umepata nafuu, yeye hakuwahi kukuambia
kuhusu huo mkopo, kuwa anachukua lakini kuna deni huko benk..?’
nikamuuliza
‘Hakuwahi…..,
ila kuna siku alikuja akaniambia mambo hayaendi vizuri, anataka kufanya jambo, kwani
benki wanaanza kumzuia kuchukua pesa zaidi, lakini ngoja akaongea nao, kama
hakuna pesa, atakopa,…’akasema
‘Ikawaje…?’
nikamuuliza
‘Aliporudi
akasema kuwa wamemkubalia lakini kwa shida, anashangaa kama kaka alifanya hivyo, kwanini wao
wamzuie,…’akasema hivyo,
Nikamuuliza
kaka yake yeye alifanya nini…lakini hakusema kitu akasema tu, usijali,
…nitamaliza nao…, nitahakikisha mpo salama, halafu akaondoka zake…’akasema.
‘Hebu
niambie kidogo kuhusu shughuli za mume wako zilikuwaje kabla ya kifo chake….hakuna
kipindi kilikuwa kigumu kwenu, huenda kipindi hicho aliamua kufanya jambo kwa
nia ya kujikwamua na angelirejesha hilo deni kabla riba haijawa kubwa….?’
nikamuuliza
‘Hapana
kwa mume wangu kuchukua huo mkopo sitakubaliana nalo mpaka kesho….ndio mume wangu alifariki kipindi hana kazi, alishaamua
kujiajiri, lakini hakuwa na hali ngumu ya kwenda kukopa, alikuwa na akiba yake
tu, na mafao yake,, na kila mara alisema yeye ataendesha kila kitu kutokana na
kile alicho nacho,…kidogo kidogo akawa anainukia kibiashara, na akawa kwenye
hali nzuri tu….’akatulia
‘Lakini
wafanyabiashara wengi kukopa ni jambo la kawaida, au sio…’nikasema
‘HAPANA,
sio yeye, ..yeye alisimamia kwenye mtaji wake wa mafao yake akawa anakwenda
mikoani, kuchukua mazao, analeta mzigo mkubwa anauza kwa jumla,…na awali
alikuwa akifanya shughuli zake hapa Dar, huko kwenda mikoani ilikuwa ni mara ya
pili, ….ndio ilikuwa ni mara ya tatu ndio akakutana na umauti…’akatulia hapo
‘Kwahiyo
huo mkopo haukutokana na mume wangu ni lazima ulikuwa baada ya yeye kuondoka..au
kuna namna huo mkopo ulitengenzwa, lakini sio wa mume wangu,..na hata kama
angelikopa,…asingeliweza kunificha…’hapo akatulia
‘Kabla
sijakuuliza jinsi gani mume wako alivyofariki, hebu kwanza niambie kuhusu yaliyotokea
mahakamani…’nikasema
‘Mahakamani…?’
naye akauliza hivyo
‘Ndio
maana tunataka turejee tena huko…ikibidi,..hebu niambie.., ulipofuatilia na
kuwaonyesha hivyo vidhibiti, ilikuwaje…?’
‘Vidhibiti….sikuwa
navyo zaidi ya taarifa kutoka benki…na nakala ya mkataba,…zaidi ni maelezo
yangu tu…’akasema
‘Nataka
uniambie kila kitu, jinsi kesi ilivyoanza , wakili alisema nini, wakili wako,
na wakili wa utetezi , yaani wakili wa benki alisema nini, nataka nikuuliza
hatua kwa hatua, nataka kuona uchochoro wa
kupitia…’nikasema
‘Ina
maana unataka mimi nirudi mahakamani tena, na unajua ni kitu kitatokea kwa
mtoto wangu…’akasema
‘Sikiliza…’nikasema
‘Hapana,…siwezi
tena,…’akasema
‘Ina
maana unataka nyumba hii ipigwe mnada, …safari hii mimi ndiye nitabeba jukumu
hilo sio wewe kama ni kunifanya vibaya wanifanye mimi,..huoni wameshaanza,
lakini mimi nitapambana nao, unasikia…’nikasema na yeye akabakia kama anawaza
jambo.
Akageuza
kichwa kumuangalia mtoto wake,..halafu akagueza kichwa kuangalia mbele, nikaona
uso wake ukibadilika, kama kuogopa, macho yakionyesha, kuongezeka ukubwa, ule
wa kutishika, na mara simu yangu ikaanza kuita..kuangalia nikaona ni namba ya
wakili ambaye nlimuomba aweke pingamizi.
‘Ngoja
kwanza nipokee hii simu…
NB: Ngoja
kwanza na mimi niweka haya mambo sawa
WAZO LA LEO: Shiriki ni mbaya sana, haitakiwi
wanadamu kujiingiza kwenye mambo hayo, maana japokuwa wanajiona wanafanikiwa
(wanaofanya mambo hayo), wanawazalilisha wanadamu wenzao, lakin mwisho wa
ushirikina wao huwa ni mbaya sana.
Na ili
uyashinde hayo mambo, elekeza imani yako kwa mola wako, kuwa yeye ndiye muweza
wa kila jambo, na yeye ndiye anayeweza kukusaidia, kuyashinda yote hayo. Dhiki,
shida, matatizo yote hayo ni mitihani tu.
Ni mimi:
emu-three
No comments :
Post a Comment